شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛ مجید بخششیان یکی از هنرمندان فعال در عرصه هنرهای نمایشی مشهد است؛ هنرمندی که هیچ وقت برای خود محدودیتی قائل نشده و همواره تلاش کرده است حوزههای مختلفی، چون طراحی صحنه، بازیگری، کارگردانی و نویسندگی را تجربه کند. او حضور در پروژههای تلویزیونی را نیز هم زمان با تئاتر پیش برده است و دغدغه دارد که هم برای کودکان و هم برای بزرگ سالان فعالیت کند.
یکی از کارهای ویژهای که بخششیان به تازگی انجام داده طراحی رواق کودک حرم مطهر رضوی است؛ طرحی که چندی پیش افتتاح و در این مدت با استقبال خوبی هم روبه رو شده است. همین موضوع نیز باعث شده است این هنرمند در یک سال اخیر کمتر در تئاتر فعال باشد، اما هم زمان به عنوان نویسنده و بازیگر در مجموعه «هیس، هیچی نیس!» حضور داشته که قرار است به زودی روی آنتن تلویزیون برود. به همین بهانه به سراغ مجید بخششیان رفته ایم و با او درباره فعالیتهای تازه و دغدغه هایش در عرصه هنر گفتگو کرده ایم.
افتتاح رواق کودک در حرم مطهر رضوی اتفاق ویژهای برای کودکان است و به آنها کمک میکند که در جریان بازی و نمایش، با معارف زندگی و سیره امام رضا (ع) آشنا شوند. بخششیان طراح و مجری این پروژه است که ایده اولیه ساختش به سال ۱۳۸۸ برمی گردد. در آن زمان نمایشگاهی، ویژه کودکان، در داخل حرم راه اندازی شد که استقبال خوب خانوادهها را درپی داشت؛ از این رو آستان قدس رضوی تصمیم گرفت برای کودکان کاری تخصصی انجام دهد. به گفته بخششیان از حدود چهار سال پیش تحقیق و پژوهش برای عملی کردن این پروژه به صورت جدی آغاز و از سال ۱۳۹۹ مرحله طراحی و ساخت آن با همراهی حدود دویست نفر از هنرمندان و صنعتگران اجرایی شده است.
او درباره فعالیتهایی که در این رواق انجام میشود، توضیح میدهد: کودکان در این رواق وارد یک شهر تاریخی مینیاتوری با ابعاد خودشان میشوند و آنجا قصههای زندگی امام رضا (ع) به صورت عروسکی و نمایش زنده برایشان اجرا میشود. همچنین در بخش دیگری، خودشان در نمایش خلاق شرکت میکنند، نقش میگیرند و مناسک حرم را انجام میدهند. به گفته بخششیان تاامروز چهارصد قصه برای کودکان طراحی شده است؛ قصههایی که از ولادت امام رضا (ع) تا زمان هجرت ایشان را روایت میکند. به این ترتیب میتوان گفت هربار که کودک در رواق حضور دارد، داستان جدیدی میشنود و برایش قصهای تکراری نمیشود.
این هنرمند همچنین از تلاش برای ساخت فاز دوم این رواق خبر میدهد: «در این فاز قرار است شهر مینیاتوری گسترش پیدا کند و قصهها کامل شود، به طوری که داستانهای بعد از هجرت امام رضا (ع) و ورودشان به مرو نیز برای کودکان تعریف شود.»
بخششیان با اشاره به کپی نبودن هیچ کدام از فعالیتهای هنری و بازیهایی که در این رواق طراحی شده است، تأکید میکند: این پروژه که برای اولین بار در جهان اسلام اجرایی شده است، میتواند به الگویی برای دیگر امکان متبرکه تبدیل شود.
به گفته این هنرمند، این روزها برخی از گروههای فیلم برداری که از تهران میآیند، در رواق کودک برنامه هاشان را ضبط میکنند و این ظرفیتی است که صداوسیمای خراسان رضوی هم میتواند از آن استفاده و حتی فیلم و سریال تولید کند.
تجربه نوشتن و اجرای چند اثر مذهبی از دیگر فعالیتهای بخششیان در سالهای فعالیتش بوده است. او میگوید وقتی میخواهد متنی مذهبی درباره ائمه اطهار (ع) بنویسد، سعی میکند جایی را نشانه بگیرد که افراد دیگر درباره آن صحبت نکرده اند. این هنرمند به تازگی نمایشنامهای به عنوان «چهل مرد» را با نگاهی به اتفاقات مرتبط با خانه حضرت زهرا (س) نوشته که برای حضور در بخش نمایشنامه نویسی جشنواره تئاتر فجر ارسال شده است.
به گفته بخششیان تا امروز آثار زیادی برای ائمه اطهار (ع)، به ویژه امام رضا (ع) نوشته شده، ولی اثرگذاری شان پایین بوده است. او مقصر این اتفاق را جشنوارههایی میداند که هنرمندان را به سمت تولید آثار کمی سوق داده اند یا مسئولانی که سالن هایشان را فقط به برخی از هنرمندان خاص با آثار سفارشی اجاره میدهند و از هنرمندانی که نگاه جدیدی دارند و کاری نو انجام میدهند، کمتر حمایت میکنند.
این هنرمند همچنین تأکید میکند: یک پژوهشگر و نویسنده باید به سراغ لایههای پنهان زندگی امام رضا (ع) برود و ناگفتههایی را بیان کند که در جایگاهی مثل منبر نمیتوان به آنها پرداخت.
حمایت مادی و معنوی مسئولان از هنرمندان نکته دیگری است که بخششیان بر آن تأکید میکند: «مسئولی که بودجه در اختیار دارد، با یک حمایت ساده از آثار فاخر میتواند به جامعه اش غنا ببخشد. جشنوارهها نیز میتوانند با سیاست گذاری درست، هنرمند را به سمت آنچه جامعه نیاز دارد، سوق دهند.» او امیدوار است یک روز حلقه ارتباط میان مسئولان، هنرمندان و مردم به درستی شکل بگیرد تا اتفاقات خوبی در جامعه رخ دهد.
بخششیان طی دوران فعالیت حرفهای خود در عرصه تئاتر و تصویر، هم در آثار کودک، هم در آثار بزرگ سال حضور داشته است، اما ترجیح میدهد بیشتر در حوزه کودک فعالیت کند. او باور دارد که کار برای کودک و نوجوان، سختتر و جذابتر از کار برای بزرگ سال است. به گفته بخششیان کودکان رودربایستی ندارند و اگر اثری را دوست نداشته باشند، مستقیم نظرشان را بیان میکنند. همچنین پاک بودن ضمیر ناخودآگاه کودکان باعث میشود اجرای نمایش برای آنها سختتر و به ظرافتهای بیشتری نیاز داشته باشد.
او ادامه میدهد: وقتی مخاطب شما بزرگ سال باشد، میتوانید از بسیاری کلمهها به راحتی استفاده کنید؛ چون دنیای یک فرد بزرگ سال دنیای سکون است و او بسیاری از اتفاقات و چالشها را پشت سر گذاشته، ولی برخی کلمات برای کودکان تعریف نشده است و شما باید موضوعی را که درنظر دارید به شکل دیگری مطرح کنید.
بخششیان با تأکید بر اینکه مشهد در تئاتر کشور از جایگاه والایی برخوردار است، درباره وضعیت تئاتر کودک و نوجوان در این شهر میگوید: ما هنرمندان بسیاری داریم که در این زمینه فعال هستند، به طوری که گاهی اوقات، تعداد نمایشهای کودک و نوجوانی که روی صحنه هستند بیشتر از تعداد تئاترهای بزرگ سال است. باوجوداین باید برای کودکان، خیلی بیشتر کار تولید و اجرا شود.
این هنرمند از جان گرفتن مرکز تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان در مشهد به عنوان اتفاقی خوب یاد میکند، ولی باور دارد که هر هفت مرکز کانون باید در زمینه اجرای نمایش فعال باشند، نه فقط مرکز تخصصی تئاتر این نهاد. او همچنین با اشاره به کم توجهی آموزش وپرورش به تئاتر کودک و نوجوان بیان میکند: در سالهای گذشته آموزش وپرورش به نواحی خود نامه میزد و تئاترهای روی صحنه را تبلیغ میکرد تا مدیران، دانش آموزانشان را به تماشای تئاتر ببرند، ولی الان این اتفاق رخ نمیدهد؛ به این ترتیب نمایشهای کودک و نوجوان هم دیگر صبحها روی صحنه نمیرود.
اختصاص ندادن سالنهای تئاتر به نمایشهای کودک و نوجوان موضوع دیگری است که بخششیان به عنوان معضل از آن یاد میکند، درحالی که بیشتر سالن دارها در مشهد، ارگانهای دولتی هستند. به گفته این هنرمند سالن دارها باید برای کسی که کار فرهنگی میکند تخفیف قائل شوند، نه اینکه هزینه اجاره سالن برای یک گروه نمایشی را به اندازه یک همایش شرکت نفت درنظر بگیرند. او با اشاره به هزینههای بالای روی صحنه بردن یک نمایش خاطرنشان میکند: مسئولان ما باید به این نکته توجه کنند که سبد خانوار به شدت خالی است و اگر ما آن را پر نکنیم، دیگران آن را پر میکنند.
مجید بخششیان دو اثر تلویزیونی به نامهای «شهر عسل» و «هیس، هیچی نیس!» را نیز آماده نمایش دارد. او در این آثار هم به عنوان نویسنده، هم به عنوان بازیگر حضور داشته است. تولید سریال واقع گرای عروسکی «شهر عسل» به کارگردانی جواد تقوی و تهیه کنندگی حمیدرضا عطارد، به سال ۱۴۰۰ برمی گردد؛ سریالی اجتماعی برای مخاطب نوجوان که از احادیث امام رضا (ع) بهره گرفته است.
بخششیان همچنین با اشاره به اینکه «شهرعسل» به طور کامل در مشهد فیلم برداری شده است، خاطرنشان میکند: «حمیدرضا عطار، تهیه کننده این مجموعه، همیشه تلاش میکند در آثارش مرکززادیی کند؛ دو سال پیش هم برای تولید شهر عسل به مشهد آمد، درحالی که همان زمان گروهی در تهران آماده بودند تا «شهرعسل» را جلوی دوربین ببرند.» به گفته او، پخش «شهرعسل» با مشکل روبه رو شده است، درحالی که بسیاری از هنرمندان مشهدی حاضر در این پروژه از عواید مالی خود گذشته اند تا کار بتواند به پخش برسد.
این هنرمند امیدوار است مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی که سرمایه گذار اصلی «شهرعسل» است بتواند مشکلات اداری را برطرف کند و این اثر به زودی به مرحله پخش برسد. سریال نمایشی و عروسکی طنز «هیس، هیچی نیس!» به تهیه کنندگی حمیدرضا عطارد و کارگردانی حسین حقانی نیز نخستین محصول مرکز نوجوان سوره است. این سریال که در چندین شهر فیلم برداری شده، قرار است روایتی طنز و متفاوت از تاریخ اقتصادی و سیاسی جهان را ارائه کند.
به گفته بخششیان برای نوشتن فیلم نامه «هیس، هیچی نیس!» از منابع خارجی استفاده شده و او چندین بار اتود زده تا درنهایت بعد از شش ماه به خروجی مطلوب رسیده است. بخششیان با اشاره اینکه ضبط «هیس، هیچی نیس!» به اتمام رسیده است، بیان میکند: بیشتر بازیگران این مجموعه از هنرمندان تئاتر شهرستان هستند و من هم به عنوان قصه گو حضور دارم. او همچنین از احتمال ساخت فصل دوم این مجموعه با نگاهی به تاریخ ایران خبر میدهد.